Gewone wesp

De gewone wesp is, behalve de meest voorkomende wespensoort, ook een lastpak. Vooral in de zomer is het ieder jaar raak: de wespen komen af op zoete hapjes en drankjes van mensen. Tja, niet voor niets worden gewone wespen ook wel ‘limonadewespen’ genoemd. Meer weten over de gewone wesp en haar leefwijze? Hier staat alles wat u over deze wespensoort wilt weten.

Neem contact op

Navigeer direct naar

Gewone wesp herkennen

Leefgebied gewone wesp

Gewone wesp nest

Gevaar gewone wesp

Wat is een gewone wesp?

De gewone wesp is een wespensoort die behoort tot de groep ‘papierwespen’. Het insect wordt - samen met de Duitse wesp - ook wel ‘limonadewesp’ genoemd. In Europa is de gewone wesp de meest voorkomende wespensoort, gevolgd door de Duitse wesp. Gewone wespen maken nesten aan in het voorjaar. Als de zomer aanbreekt zijn de nesten volgroeid en vallen de wespen op diverse plekken mensen en dieren lastig. Dat gaat zo door tot de nesten in de herfst vanzelf uitsterven of worden bestreden.

Hoe herkent u de gewone wesp?

Een gewone wesp herkennen: dat lukt vrijwel iedereen. Tenzij er twijfel bestaat of dat het eigenlijk een bij is. Bijen zijn wat dikker en hebben haartjes op het lijf. Gewone wespen zijn slanker van bouw en niet behaard. Verder herkent u gewone wespen aan de hand van onderstaande kenmerken:

De gewone wesp is 10 tot 15 millimeter lang

De wespenkoningin is groter: ze wordt ongeveer 20 millimeter lang

Een gewone wesp heeft een zwarte, anker-achtige tekening op de kop

Het borststuk en het achterlijf zijn sterk ingesnoerd

Op het lijf zitten zwarte stippen en zwarte banden. Die zijn met elkaar verbonden

Aan het achterlijf zit een angel. Hier kan de wesp meerdere keren mee steken

Het leefgebied van de gewone wesp

Gewone wespen komen overal in België voor. Breder bezien gaat het om de wespensoort die het vaakst over heel Europa voorkomt. Gewone wespen leven uiteraard in de vrije natuur, maar ze bouwen helaas ook nesten in en rond gebouwen. Of beter gezegd: ze bouwen nesten op storende plekken voor mensen en dieren.

Tip! Komt u een wespennest tegen op een hinderlijke of zelfs gevaarlijke plek? Blijf uit de buurt van het nest en bel zo snel mogelijk een wespenbestrijder. Gewone wespen delen immers lelijke steken uit!

Het wespennest van de gewone wesp

De gewone wespen zijn sociaal levende insecten. Dit betekent dat ze altijd in een kolonie - dus als groep - leven. Een wespenvolk moet echter wel een ‘huis’ hebben om in te wonen. Dat is het wespennest. Maar hoe herkent u een nest van gewone wespen? Let op de volgende kenmerken of nodig een expert uit die het nest kan identificeren.

Het wespennest is vrijwel altijd gelig tot roodbruin van kleur

Soms zitten er ook lichte en donkere strepen op het nest

Een volgroeid nest heeft een doorsnede van 20 tot 35 centimeter

In een nest zitten vaak meerdere ingangen (bijv. aan de onderzijde)

In een nest leven gemiddeld 3000 tot 5000 gewone wespen

Gewone wespen maken nesten van houtvezels en plantenvezels. Ze kauwen het materiaal fijn en gebruiken het papje voor de bouw van het nest. De wespenkoningin start met de bouw: ze maakt de basis en legt haar eerste eitjes. Uit deze eitjes komen de werksters. Die helpen haar verder met de bouw van het nest. Komen er steeds meer volwassen wespen bij? Elke wesp draagt dan haar steentje bij.

Nesten rondom huis of bedrijf

Gewone wespen starten in maart, april of mei met de bouw van een wespennest. In deze periode is het nest nog maar zo groot als een golfbal. Tegen de zomer is het nest volgroeid: het heeft dan het formaat van een basketbal. Wie op zoek gaat naar een wespennest van gewone wespen komt die tegen op een plek waar de wespen goed beschut zijn tegen kou, slecht weer en vijanden:

Zolderruimtes
Spouwmuren
Schoorstenen
Onder dakgoten of dakranden
In garages, schuren of tuinhuisjes
In of aan bomen (ook holle boomstronken)
In of onder struiken of heggen
In (zand-)grond (gewone wespen maken soms ook ondergrondse nesten)
In oude holen van muizen of mollen

Soms vinden mensen ook wespennesten in lang ongebruikte kamers. Het nest hangt dan aan het plafond of tegen een muur. In bepaalde gevallen bouwen gewone wespen zelfs nesten tegen radiators aan. In tuinen maken wespen soms ook wel nesten in vogelhuisjes.

Tip! Een wespennest gevonden? Het is verstandig om deze niet zomaar zelf te verwijderen. Veel te gevaarlijk. Loop er met een grote boog omheen, sluit eventueel de kamer waar het nest zit af en bel een professional.

Hoe is de levenscyclus van de gewone wesp?

De levenscyclus van de gewone wesp in net als die van de andere wespen die tot de papierwespen gerekend worden: de Duitse wesp, de hoornaar en de Franse veldwesp. Koninginnetjes worden geboren, paren met een dar (mannelijke wesp) uit een ander nest en zoeken een plek om te overwinteren. In het voorjaar zoekt de jonge koninginnen een mooi plekje om ieder hun nest te bouwen. De eerste kamertjes bouwen ze zelf. Uit de eitjes die ze daarin leggen komen onvruchtbare vrouwtjes voort: werksters.

De werksters nemen wat taken van de koningin in het nest over. Ze jagen buiten op insecten om die aan de larven in het nest te voeren. Verder bouwen ze verder aan het nest. In elk kamertje dat af is, legt de koningin een eitje. Zo wordt het nest steeds groter. Halverwege de zomer legt de koningin eieren waaruit mannelijke wespen en vruchtbare vrouwtjes voortkomen: de nieuwe koninginnen. Ze paren met mannetjes en vrouwtjes uit andere nesten. De mannetjes laten kort daarna het leven. De jonge bevruchte koninginnen overwinteren en beginnen in het voorjaar aan de bouw van hun eigen nest.

Waarom valt de gewone wesp mensen lastig?

De gewone wesp maakt net als de Duitse wesp mensen het leven zuur in de tweede helft van de zomer. Dan vinden de wespen geen zoet voedsel meer in het nest en gaan ze buiten op zoek naar eten. Ze vinden nectar in bloemen en honingdauw, maar dat is niet genoeg. Bovendien is het ook gewoon makkelijk om van een gedekte tafel te eten met allerlei zoete etenswaren en lekkere drankjes. De wespen komen ons dus niet pesten, het is voor hen pure overlevingsdrang! Vandaar ook dat ze zich niet zomaar laten wegjagen.

Is de gewone wesp gevaarlijk?

Gewone wespen laat u beter met rust, ook al laten zij u niet met rust. Ze steken namelijk als ze zich bedreigd voelen. Naar een wesp uithalen of een nest vernielen is het laatste wat u moet doen. Hangt een nest op een voor mensen en (huis)dieren gevaarlijke plek? Houd iedereen weg van het nest en raadpleeg een ongediertebestrijder. Die behandelt het nest zo snel mogelijk, zodat u binnen twee dagen van alle wespen af bent.