Wespen
Wespen zijn fascinerende, maar ook beruchte insecten. Ze leven volgens hun eigen ‘regeltjes’ en veroorzaken daarbij vaak problemen. Zowel mensen als dieren blijven dan ook graag uit hun buurt! Wilt u alles weten over wespen? Misschien komt dat omdat u last van ze hebt of u bent gewoon nieuwsgierig naar ze. Geen probleem, want hier ontdekt u alle informatie over wespen.
Navigeer direct naar
Wespen en overlast
Een wespenplaag is storend en zelfs gevaarlijk. Want wat als u wespen tegenkomt: thuis of op het werk? U wordt liever niet door ze gestoken, dus u moet ze op afstand zien te houden. Of u zorgt ervoor dat er helemaal geen plaag in uw omgeving ontstaat, want ook dat is mogelijk. Tips tegen wespen nodig? Hier vindt u de beste vijf.
5 tips tegen wespen overlast!
Tip 1. Stop een wespennest nooit dicht
Een wespennest heeft altijd één of zelfs meerdere ingangen. Stop die niet dicht, want de wespen knagen zich meteen door het materiaal heen. Ze storten zich dan op iedereen die zich in de omgeving van de kolonie bevindt.
Tip 2. Maak een wespennest niet kapot
Sommige mensen slaan op een wespennest. Of ze proberen het te verdrinken of te verbranden. In alle gevallen is dit een heel slecht idee: alle wespen komen vrij en vallen meteen aan. Ze achtervolgen u net zolang totdat u uit hun zicht verdwijnt. Dat kan héél lang duren!
Tip 3. Dek eten en drinken altijd af
Wespen houden, net als bijen, van suikerrijk voedsel of vocht. Dat ze dus vaak op uw hapjes en drankjes afkomen is wel zeker. Organiseert u een lunch, barbecue of picknick en zijn er al limonadewespen in de buurt gesignaleerd? Dek dan al het eten en drinken af. Pas ook op met blikjes drank, want wespen duiken hier in zonder dat u het merkt.
Tip 4. Sla nooit naar wespen
Het is erg vervelend als een wesp om u heen zoemt. Instinctief haalt u misschien uit naar het beestje, maar dat is geen slimme zet. Wespen steken namelijk snel als ze zich bedreigd voelen. Beter is om de wesp te ontwijken en eventuele hapjes en drankjes meteen af te dekken of weg te halen.
Tip 5. Zoek in het voorjaar naar beginnende wespennesten
In het voorjaar beginnen wespen met de bouw van hun nest. In april of mei is het nest nog klein en kunt u het makkelijk verwijderen. Doe dit, en u voorkomt een plaag in de zomer. Zoek naar beginnende nestjes in de tuin, zolder, schuur of garage, want op deze plekken stichten wespen vaak kolonies.
Wat is een wesp?
Een wesp is een gevleugeld, geel-zwart gestreept insect. Afhankelijk van de soort leeft ze in een kolonie, dus samen met andere wespen in een wespennest, of ze leeft alleen. Een gewone wesp is tien tot vijftien, of zelfs tot twintig millimeter groot. De zeer grote soorten - zoals de hoornaar - worden soms zelfs 24 millimeter groot. Van wespen is bekend dat zij pijnlijke steken kunnen uitdelen, want ze hebben een angel.
De gewone wesp komt het vaakst voor in ons land
De gewone wesp - of: limonadewesp - komt het vaakst voor in België. Ze wordt echter op de voet gevolgd door de Duitse wesp en de hoornaar. Deze wesp is in feite de ‘standaard’ wesp. Het beestje is ongeveer tien tot vijftien millimeter lang en is zwart-geel gestreept. Het lijf is slank en is zeer smal tussen het borststuk en het achterlijf. Vorstinnen van limonadewespen lijken als twee druppels water op hun werksters, maar ze zijn forser van bouw.
Over de Duitse wesp
Deze wesp lijkt op de gewone wesp. De verschillen zijn alleen zichtbaar als u het beestje met een loep zou bekijken. Zo zit er op de kop en het achterlijf een ander patroon. Duitse wespen zijn bovendien net wat groter dan gewone wespen. Nesten van de Duitse wesp wijken eveneens af: ze zijn grijs van kleur in plaats van geel of rood. Dit komt omdat deze soort altijd gedroogd hout gebruikt voor de bouw van een nest.
De hoornaar is vanwege haar afmeting eigenlijk een superwesp. In België komt deze wespensoort vooral voor in het oosten en in het zuiden van het land. Meestal leeft een kolonie van hoornaars in zandgronden of bossen, maar er worden ook wel nesten in of rond gebouwen gevonden.
Een hoornaarkolonie is veel kleiner dan die van limonadewespen of Duitse wespen: in een nest leven vaak maar tot 1000 exemplaren. Ter vergelijking: een nest van gewone of Duitse wespen leven vaak 3000 tot ook wel 7000 wespen. Een hoornaarnest wijkt ook af qua uiterlijk: het is roodbruin van kleur en er zitten schelpvormige lagen op.
Uiterlijk van wespen - Hoe ziet een wesp eruit?
De gewone wesp
De gewone wesp is 10 tot 15 millimeter lang. Op de kop zitten twee antennes en een zwarte anker-achtige tekening. Het lijf is sterk ingesnoerd: men spreekt daarom van een ‘wespentaille’. Op het achterlijf staan de zwarte stippen in verbinding met de zwarte strepen. Aan het achterlijf zit een angel waar ze mee kan steken.
Hoornaar
Een hoornaar is 17 tot 24 millimeter lang. De kop is roodbruin van kleur en er zitten twee antennes op. Het borststuk en het begin van het achterlijf zijn diep oranje, roodbruin of donkerbruin. Het laatste deel van het achterlijf is geel met een zwarte tekening aan de bovenkant. Op het achterlijf zitten zwarte stippen.
De Duitse wesp
De Duitse wesp is 15 millimeter lang. Op de kop zitten twee antennes en drie zwarte stippen. Het lijf is, net zoals bij gewone wespen, sterk ingesnoerd in het midden. Op het achterlijf zijn de zwarte stippen en de strepen aan elkaar verbonden. Aan het achterlijf zit een angel: hiermee steekt het beestje ter verdediging.
Leefwijze en levenscyclus van wespen
Het leven van een wespenkolonie begint bij een jonge wespenkoningin. Begin april bouwt zij de basis van een wespennest. Ze doet dit door met haar kaken zacht hout en andere materialen te vermalen met speeksel of water. Er ontstaat dan een grijsachtig tot lichtbruin papje dat - eenmaal opgedroogd - papierachtig wordt. Van dit papje vormt de ze de raten en het omhulsel van het nest.
De koningin legt haar eerste eitjes in de basis van het nest. Die komen uit een opening net onder de angel. Na zeven tot tien dagen komen de eitjes uit en verschijnen er witte pootloze wormpjes. Na één of twee weken verpoppen ze. Deze verpopping duurt ook weer één tot twee weken. Rond de tweede helft van mei zijn de larven volwassen wespen (werksters). Die helpen de koningin verder met de bouw van het nest en met de verzorging van nieuwe larven.
Op zeker moment legt de koningin geen eieren meer waaruit werksters voortkomen. Ze legt dan eerst onbevruchte eieren: hieruit komen de mannetjeswespen (darren) voort. Vervolgens legt de koningin eieren die nieuwe koninginnen bevatten. Zowel de darren als de jonge koninginnen verpoppen in augustus of september. Eerst komen de darren, daarna volgen de koninginnen.
Eenmaal volgroeid verlaten de darren en de koninginnen het nest om te paren met wespen van andere kolonies. Dit doen ze om incest in eigen kolonie te voorkomen. Het mannetje sterft al snel na de paring. De jonge koningin slaat het sperma op, maar ze moet eerst nog de kou van de herfst en de winter overleven. Ze zoekt dan een beschutte plek, bijvoorbeeld in een holle boom of in een gebouw.
Door de toenemende kou sterft het nest waar de jonge koningin is geboren langzaam uit. De oude koningin wordt niet meer verzorgd door haar werksters en overlijdt. Een enkele nachtvorst betekent vaak de uiteindelijke doodsklap voor alle overgebleven werksters in het nest. Of ze eten elkaar op, door gebrek aan voedsel.
Zelf is de jonge koningin goed beschut. Ze hangt met haar kaken aan een stuk hout en kan zo zes tot zeven maanden blijven hangen tot het voorjaar weer aanbreekt. Eind april gaat ze op zoek naar een plek om een nieuw nest - en dus een nieuwe wespenkolonie - op te richten. Vaak bevindt die plek zich niet ver van haar winterschuilplaats.
Wat eten wespen?
Wespen leven van suikers. Dat is brandstof om te vliegen en om op insecten te jagen. Dit laatste is erg belangrijk: de wespen voeren de insecten namelijk aan hun larven. De larven braken dan een suikerrijk papje uit. De wespen eten dit papje op en dat geeft ze nieuwe energie. Ook drinken wespen zoete nectar van bloemen of honingdauw. Zijn alle larven in het wespennest volgroeid? Dan is er geen zoet braaksel en dus ook geen eten meer. De wespen richten zich dan op suikerrijke producten die mensen binnen of buiten uitstallen.
Van welke wespen heeft u last?
Alle bekende soorten op een rij
Wespen, super nuttig voor de mens?
Wespen zijn nuttig om verschillende redenen. Zo jagen ze op rupsen en bladluizen. Deze insecten zorgen normaal gesproken voor veel schade aan planten. Wespen jagen daarnaast op teken, vliegen en (steek-)muggen. Dat bespaart mensen en dieren veel insectenoverlast. Een derde nut? Wespen verzamelen zoet nectar uit bloemen, net als bijen. En terwijl ze langs de bloemen gaan, helpen ze de pollen te verspreiden. Zo ontstaan er nog meer (mooie) bloemen en daar houden wij mensen van.
Gedrag van wespen
Dat u wespen vooral in de zomer ziet is geen toeval. De larven in de meeste wespennesten zijn dan volgroeid en de wespen krijgen van hen geen zoet braaksel meer. De wespen komen dan af op ijsjes, gebakjes, frietjes met mayonaise of zoete, dan wel alcoholhoudende dranken. En hoe hoger de luchttemperatuur, hoe actiever wespen worden. Of wespen agressief zijn? In de regel niet. Maar ze worden het wel als u naar ze slaat of als u hun nest aanvalt. U heeft zó een wespensteek te pakken!
Weetjes over wespen
Over deze insecten valt veel te vertellen en te lezen. Daar bent u misschien al achter. Maar wat weet u nog niet over wespen? De meest gestelde vragen over hen vindt u hier, samen met de antwoorden natuurlijk. En dat levert maar liefst vijf bijzondere weetjes op uit de ‘wespen-wereld’.
 |
Kunnen wespen zwemmen?Wespen kunnen niet zwemmen. Maar als ze in vocht terechtkomen, blijven ze in eerste instantie wel drijven dankzij hun vleugeltjes. De vleugeltjes zijn echter ragfijn: als die doorweekt zijn, zinkt de wesp en verdrinkt het beestje alsnog. |
 |
Hoe oud wordt een wesp?Een wesp wordt 12 tot 22 dagen oud, afhankelijk van de soort. Koninginnen leven altijd langer, tot wel een jaar. Dat is op zich logisch, want ze moeten doorlopend eitjes leggen om een wespenkolonie in stand te houden. Na de zomer sterven de meeste kolonies echter snel uit door koud weer en voedselgebrek. |
 |
Maken wespen honing?Wespen maken geen honing. Ze eten het liever op. Vinden ze geen honing, dan drinken ze het nectar van bloemen of ze storten zich op andere suikerrijke producten. Vaak komen ze dan af op zoete dranken. Gebakjes, ijsjes en zoete sausjes (voor bij de barbecue) zijn ook populair. Het is zelfs zo dat wespen op geuren van cosmetische producten afkomen. Spuit dus maar niet te veel parfum of deodorant! |
 |
Houden wespen een winterslaap?Wespen houden geen winterslaap, want een kolonie leeft in principe maar vijf tot zes maanden. Bijvoorbeeld van april of mei tot september. Het komt echter wel eens voor dat een kolonie langer standhoudt als er volop voedsel te vinden is en er sprake is van zacht weer. De enige wespen die een winterslaap houden, zijn nieuwe koninginnen uit een kolonie. Die vliegen in de herfst uit, houden een winterslaap en starten in het voorjaar met de bouw van een nieuw nest. |
 |
Is wespengif gevaarlijk?Wespengif kan gevaarlijk zijn voor mensen die allergisch zijn voor het gif. Zij hebben dan ook meestal een Epipen bij zich. In deze spuit zit adrenaline: dit voorkomt zeer ernstige klachten of zelfs de dood na een wespensteek. Een nabehandeling door een arts is echter altijd nodig. Is er geen EpiPen voorhanden? Steken de wespen zelfs in de hals of keel van het slachtoffer? Bel dan direct met het alarmnummer voordat de luchtwegen zich afsluiten. |
Onze wespenbestrijders
Zij staan voor u klaar om uw huis, tuin of terras vrij van wespen te maken
Lees meer over wespen
Wespen kunnen heel gevaarlijk zijn. Ze worden namelijk bijzonder agressief als u naar ze slaat of als u een wespennest kapotmaakt. Bent u allergisch voor wespensteken? Een enkele steek kan fataal uitpakken en dat is allesbehalve geruststellend!
Ontdek waarom u wespen beter vermijdt → Wat maakt wespen gevaarlijk?
De wespenkoningin is de baas in het wespennest. Zij legt de basis van het nest én ze legt doorlopend eitjes. Haar dochters - de werksters, gaan een druk en spannend leven tegemoet als ze volwassen zijn. De koningin stuurt ze aan en regeert zo over een grote tot zelfs enorme kolonie!
Lees alles over de wespenkoningin → Wespenkoningin
Uw handen jeuken om iets tegen wespen te doen als ze voor problemen in uw omgeving zorgen. U heeft dan ook verschillende opties, maar pas op. Wie last van wespen heeft en iets (doms) probeert, krijgt in de meeste gevallen steken. Verdiep u daarom eens in veilige methodes.
Leer hier wat te doen tegen wespen → Wat te doen tegen wespen
Wespen zelf bestrijden is nagenoeg onmogelijk. U moet een wespenprobleem namelijk bij de bron aanpakken en dat is het wespennest. Maar durft u wespennesten wel zelf benaderen? En zo ja, is het dan wel wijs dat u dit doet?
Bekijk de gevaren van zelf wespen bestrijden → Toch wespen zelf bestrijden
Met wespenpoeder kunt u wespen bestrijden, maar alleen een expert weet precies hoe. Gaat u er zelf mee aan de slag, dan kleven er nogal wat risico’s aan. Wespen zijn namelijk niet de meest vriendelijke insecten als u aan hun nest rommelt.
Vergroot hier uw kennis over wespenpoeder → Wespenpoeder
Hoe kunt u wespen voorkomen? Of beter gezegd: hoe voorkomt u dat er ergens in uw omgeving een wespennest ontstaat? Met eenvoudige, maar slimme methodes houdt u wespen in of rond uw woning of bedrijf tegen voor de zomertijd aanbreekt.
Neem direct alle tips door en red uw zomer → Wespen voorkomen
Een wespennest verwijderen is een fluitje van een cent als u dit door een bestrijder laat doen. Hij beschikt namelijk over een speciaal gif waarmee hij nesten op een veilige afstand behandelt. Maar hoe gaat deze expert precies te werk en wat kost een behandeling?
Leer meer over professionele verwijdering van nesten → Wespennest verwijderen